Μπορείς να διδάξεις το παιδί με ΔΕΠ-Υ από το σπίτι; Οι ειδικοί συμβουλεύουν από την Sharon Saline, The Inquirer
Όταν πηγαίνετε στο κρεβάτι μετά από ακόμα μια εξοντωτική μέρα διαχείρισης του παιδιού σας με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/ Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ), πιθανώς να αναρωτιέστε πώς η οικογένειά σας θα επιβιώσει άλλη μια τέτοια μέρα. Ενώ και για εσάς είναι εξαιρετικά δύσκολο να παραμείνετε ήρεμοι εν μέσω όλων αυτών των αλλαγών και των άγνωστων στοιχείων του COVID-19, πρέπει ταυτόχρονα να επιβλέπετε τα παιδιά σας που παλεύουν με το εκπαιδευτικό κομμάτι, να χάνουν τους φίλους τους και να τσακώνονται με τα αδέλφια τους. Η συμβίωση με ένα παιδί ή με έναν έφηβο με ΔΕΠ-Υ ή με μαθησιακή δυσκολία είναι αρκετά περίπλοκη χωρίς αυτές τις πρόσθετες προκλήσεις. Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε το άγχος και να δημιουργήσετε μια ατμόσφαιρα στο σπίτι που να λειτουργεί για όλους;
Καταρχάς, αντιμετωπίστε με συμπόνια τον εαυτό σας, το παιδί ή τον έφηβό σας. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και αποδεχτείτε ότι η οικογενειακή ζωή θα είναι πιο έντονη για λίγο χρονικό διάστημα. Όλοι κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να τα βγάλουμε πέρα. Τα παιδιά είτε έχουν ΔΕΠ-Υ, είτε όχι είναι στο σπίτι για λόγους που μπορεί να μην κατανοούν πλήρως και τα περισσότερα αισθάνονται λυπημένα, φοβισμένα και θυμωμένα. Έχασαν ό,τι είναι γνωστό σε αυτά, όπως καθημερινές ρουτίνες, βλέποντας φίλους, παίζοντας αθλήματα, συμμετέχοντας σε εξωσχολικές εξόδους. Για τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ που ούτως ή άλλως δυσκολεύονται στον έλεγχο των παρορμήσεων τους και τη διαχείριση των συναισθημάτων τους, είναι πιο πιθανό να χάνουν τον έλεγχο πιο συχνά, να μη συνεργάζονται και να τσακώνονται αρνούμενοι για τα πιο ασήμαντα θέματα. Σαν και εσάς, είναι εξίσου αγχωμένα, αλλά δεν έχουν αναπτύξει ακόμη τις εκτελεστικές δεξιότητες που απαιτούνται για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικές στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων.
Για να δημιουργήσετε μια δομή που λειτουργεί αποτελεσματικά, πρέπει να συνεργαστείτε. Βάλτε στο πρόγραμμα μια σύντομη, εβδομαδιαία οικογενειακή συνάντηση για να βγάλετε ένα καθημερινό πρόγραμμα που συμπεριλαμβάνει τις ανάγκες όλων. Η ημέρα θα μπορούσε να χωριστεί σε ώρες μελέτης, άσκησης, διασκέδασης και χαλάρωσης (με ή και χωρίς οθόνες). Μπορεί να χρειάζεστε συχνότερα διαλείμματα από ό, τι περιμένετε, επειδή τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ και μαθησιακές δυσκολίες δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν για πολύ καιρό σε ένα πράγμα.
Αφού κάνετε τον προγραμματισμό της οικογένειάς σας στη συνέχεια τοιχοκολλήστε το σε κάποιο σημείο στην κουζίνα και στα υπνοδωμάτια, ώστε τα μέλη της οικογένειας να μπορούν να το βλέπουν εύκολα. Είναι λογικό ότι θα κάνετε προσαρμογές στις οποίες θα συμφωνείτε κατά τη διάρκεια μιας εβδομαδιαίας οικογενειακής συζήτησης.
1. Ορίστε επίσημες χρονικές περιόδους μελέτης. Κερματίστε τις εργασίες σε κομμάτια βασισμένοι στο πόση ώρα μπορεί να επικεντρωθεί το παιδί ή ο έφηβός σας. Εάν ο γιος σας μπορεί να επικεντρωθεί για 20 λεπτά και μετά χρειάζεται ένα γρήγορο διάλειμμα, ρυθμίστε τρεις από αυτές τις διαδοχικές περιόδους πριν από ένα μεγαλύτερο σνακ ή ένα διάλειμμα κίνησης. Προσφέρετε κίνητρα, όπως μπόνους χρόνος οθόνης για την ολοκλήρωση της εργασίας. Προγραμματίστε να δουλεύετε και εσείς τότε, ώστε να είστε διαθέσιμοι παράλληλα για οποιεσδήποτε ερωτήσεις και να τους βοηθήστε να παραμείνουν στη δουλειά τους.
2. Διαχειριστείτε τον χρόνο μπροστά στις οθόνες και αξιοποιήστε τον προς όφελός σας. Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ δυσκολεύονται συχνά να βγουν από τις οθόνες τους. Τα παιχνίδια και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν πλέον τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται και επικοινωνούν με φίλους. Προγραμματίστε ένα συγκεκριμένο ποσό ημερήσιου χρόνου μπροστά στην οθόνη με χρόνο μπόνους. Πως λειτουργεί αυτό; Απλούστατα, αν θέλετε τα παιδιά σας να έχουν τρεις ώρες καθημερινά στις οθόνες τους εκτός σχολικής εργασίας, δοκιμάστε να τους δώσετε μια βασική γραμμή 90 λεπτών. Στη συνέχεια, μπορούν να κερδίσουν χρόνο μπόνους με βάση την ολοκλήρωση της σχολικής εργασίας και τις δουλειές τους. Εάν δεν μπορούν να το ακολουθήσουν όπως έχει προγραμματιστεί, δεν κερδίζουν τον έξτρα χρόνο. Εάν εργάζεστε από το σπίτι, χρησιμοποιήστε τον χρόνο μπροστά στην οθόνη των παιδιών σας προς όφελός σας και προγραμματίστε τον για τις ώρες που χρειάζεστε εσείς την ησυχία για να δουλέψετε.
3. Κάντε δουλειές μαζί. Όταν ολόκληρη η οικογένεια κάνει δουλειές, είναι εύκολο να διατηρείτε τα παιδιά εμπλεκόμενα. Η παρουσία σας συμβάλλει την συγκέντρωση τους και παράλληλα, τους βοηθάει να επιτελούν εργασίες χωρίς να παρασύρονται. Συζητήστε ποιες μικροδουλειές μπορούν να κάνουν τα παιδιά σας ανάλογα με την ικανότητά τους και την αξία τη συνεισφοράς στο νοικοκυριό σε αυτή την πανδημία. Για να κάνετε τα πράγματα πιο διασκεδαστικά, προσθέστε μουσική. Γιατί να μην χορέψετε μετά τον καθαρισμό του δείπνου; Ή να τραγουδήσετε ενώ φτιάχνετε μεσημεριανό; Η μουσική και ο χορός ανεβάζουν τη διάθεση και μας κάνουν να χαμογελάμε.
4. Άσκηση. Είτε πρόκειται για κρυφτό, γυμναστική ή χορό με τη μουσική που αγαπούν τα παιδιά σας είτε γιόγκα, περπάτημα ή ποδηλασία, βάλτε τον εαυτό σας σε κίνηση μαζί με το παιδί σας. Αυτό θα βοηθήσει πραγματικά τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ να ξεκινήσουν και να συνεχίσουν την άσκηση.
5. Επεκτείνετε τις ρουτίνες αφύπνισης και ύπνου. Είναι πιο δύσκολο να σηκωθείτε και να ενεργοποιηθείτε ή να πάτε για ύπνο όταν δεν υπάρχει κάτι που σας υποχρεώνει να το κάνετε. Για παιδιά με ΔΕΠ-Υ που συχνά δεν έχουν κίνητρο για πράγματα που δεν θέλουν να κάνουν ή δεν τους αρέσουν, είναι ακόμη πιο δύσκολο. Δώστε στον εαυτό σας και τα παιδιά σας μισή ώρα παραπάνω. Δεν πειράζει να κάνετε και μια εξαίρεση.
6. Παίξτε με τα παιδιά σας. Εάν τους δώσετε την προσοχή, τότε δεν θα χρειαστεί να την διεκδικήσουν. Δημιουργήστε μια βασική λίστα παιχνιδιών, ενδιαφερόντων ή έργων που εσείς και τα παιδιά σας θέλατε πάντα να κάνετε ή να δοκιμάσετε, αλλά ποτέ δεν είχατε το χρόνο να εξερευνήσετε. Ταξινομήστε τα σύμφωνα με το πιο ενδιαφέρον, κολλήστε την λίστα στο ψυγείο την και ακολουθήστε την.
Αφιερώστε χρόνο για να απαντήσετε σε ερωτήσεις σχετικά με την πανδημία με ειλικρίνεια. Τα παιδιά και οι έφηβοι με ΔΕΠ-Υ έχουν ανάγκη να ξέρουν τα βασικά και είναι καλύτερα να τα μαθαίνουν από εσάς αντί να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο. Αυτές οι συζητήσεις μπορούν να ηρεμήσουν ορισμένες από τις ανησυχίες τους, ενώ δίνουν το έναυσμα και για άλλα ζητήματα όπως θέματα φιλίας ή σχολείου. Κατά τη διάρκεια αυτής της ιδιαίτερης περιόδου, φροντίστε καλά τον εαυτό σας, ώστε να μπορείτε να φροντίσετε και τους άλλους.
Επικοινωνήστε με τους δικούς σας ανθρώπους για υποστήριξη, αλλά προσπαθήστε να αποφύγετε συζητήσεις με ενοχλητικό περιεχόμενο μπροστά στα παιδιά σας.
Η Sharon Saline είναι κλινική ψυχολόγος και συγγραφέας των “What your ADHD child wishes you knew: Empowering kids for success in school and life” και “The ADHD solution card deck.”
Μετάφραση: Τσιρώζη Έλενα, φιλόλογος, εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής.
Πηγή: https://www.inquirer.com/health/expert-opinions/homeschooling-teen-adhd-coronavirus-20200402.html